Các chất dinh dưỡng đóng một vai trò quan trọng đối với sức khỏe con người, bao gồm cả thể chất, tinh thần và tâm hồn. Khi các chất dinh dưỡng bị mất cân bằng, cơ thể sẽ có nguy cơ mắc nhiều bệnh nguy hiểm. Vậy cụ thể những dưỡng chất này là gì và chúng có chức năng như thế nào trong cơ thể con người, hãy cùng Chú Khỉ tìm hiểu trong bài viết này nhé.
đường mịn
Carbohydrate hay còn gọi là đường được chia làm 2 loại: Carbohydrate đơn giản và Carbohydrate phức hợp. đằng kia:
-
Carbohydrate đơn giản có cấu trúc đơn giản. Carbohydrate này nhanh chóng được tiêu hóa và hấp thụ. Chúng ta có thể nhận được carbohydrate đơn giản bằng cách ăn một số loại thực phẩm như trái cây, các sản phẩm từ sữa, kẹo, đường, nước ngọt, v.v.
-
Carbohydrate phức tạp: Chúng có thời gian tiêu hóa chậm hơn so với carbohydrate đơn giản. Chúng có nhiều trong các loại thực phẩm như ngô, khoai, sắn, củ cải, ngũ cốc, bánh mì nguyên hạt, các loại đậu, v.v.
Chất bột đường đóng vai trò quan trọng nhất trong việc cung cấp năng lượng cho cơ thể, chiếm khoảng 60-65% tổng năng lượng trong khẩu phần ăn. Chỉ cần 1 gram carbohydrate cung cấp tới 4 calo năng lượng. Ngoài ra, carbohydrate còn có nhiều nhiệm vụ quan trọng khác như:
-
Nó là khối xây dựng của tế bào và mô
-
Giúp não và hệ thần kinh phát triển và hoạt động tốt.
-
điều chỉnh hoạt động thể chất
-
Bổ sung chất xơ cho cơ thể.
Thực phẩm chứa carbohydrate được chia thành các đơn vị nhỏ sau khi vào cơ thể. Các đơn vị đường này sau đó được hấp thụ vào máu và gửi đến gan để chuyển hóa thành glucose và năng lượng.
Lượng đường dư thừa được lưu trữ trong gan và cơ bắp dưới dạng glycogen, đóng vai trò như một “kho dự trữ” sẵn sàng chuyển hóa thành glucose để cung cấp năng lượng cho cơ thể khi bạn đói. Tuy nhiên, nếu cơ thể hấp thụ quá nhiều carbohydrate, nó sẽ tích tụ thành chất béo và gây nguy hiểm cho sức khỏe. Do đó, các chuyên gia y tế khuyên bệnh nhân tiểu đường và huyết áp cao chỉ nên ăn carbohydrate có chỉ số đường huyết thấp.
Hoặc trường hợp thường xuyên bị đói, cơ thể không đáp ứng đủ carbohydrate, glycogen bị cạn kiệt cũng rất nguy hiểm. Khi đó, protein trong cơ thể sẽ bị đưa ra ngoài để làm nguyên liệu cung cấp năng lượng cho cơ thể, từ đó gây áp lực lên thận và sinh ra các chất độc hại. Vì vậy, chúng ta cần chú ý bổ sung đủ chất bột đường để không gây hại cho sức khỏe.
chất đạm
Protein hay còn gọi là chất đạm tồn tại trong nhiều loại thực phẩm như thịt, cá, trứng, sữa… Trong đó, đạm động vật sẽ cung cấp nhiều axit amin thiết yếu hơn.
Tuy nhiên chính vì điều này mà chúng ta chỉ nên tập trung bổ sung đạm động vật mà quên đi các thực phẩm khác. Tốt nhất nên bổ sung các thực phẩm cân đối để cân bằng đủ axit amin cần thiết cho cơ thể.
Protein đóng nhiều vai trò quan trọng trong cơ thể như:
-
Nó là nguyên liệu quan trọng để xây dựng và duy trì cơ bắp, máu, da, xương, răng và nhiều cơ quan khác của cơ thể.
-
Nó là nguyên liệu để tạo ra các men, dịch tiêu hóa và các hormone trong cơ thể để điều hòa các hoạt động trong cơ thể và sản sinh kháng thể phòng chống bệnh tật.
-
Nó là “người vận chuyển” mang chất dinh dưỡng và thuốc đi khắp cơ thể.
-
Điều hòa cân bằng nước và cung cấp năng lượng cho cơ thể.
Đặc biệt đối với trẻ nhỏ, chất đạm đóng vai trò không thể thiếu. Đồng thời, sữa mẹ là nguồn cung cấp hoàn hảo các axit amin cần thiết cho sức khỏe và sự phát triển của bé. Đó là lý do các chuyên gia luôn khuyến cáo mẹ nuôi con bằng sữa mẹ và khi bắt đầu ăn dặm cần chọn thực phẩm cung cấp đủ chất đạm.
mập
Chất béo là một loại lipit, được cấu tạo từ các axit béo bao gồm: axit béo no và axit béo không no.
-
Axit béo bão hòa chủ yếu đến từ các nguồn động vật, nhưng cũng tồn tại trong dầu dừa, dầu cọ, v.v.
-
Axit béo không no chủ yếu có trong các loại dầu thực vật như dầu oliu, dầu đậu nành, dầu hướng dương… hoặc mỡ động vật như mỡ gà, dầu cá…
Chất béo trong thực phẩm mang cholesterol và chất béo trung tính vào cơ thể, nơi chúng được hấp thụ ở ruột non. Các nhóm chất béo sau khi đi vào cơ thể con người sẽ đóng nhiều vai trò quan trọng đối với sức khỏe con người như:
-
Cung cấp năng lượng cho cơ thể vận động và làm việc.
-
Giúp cơ thể tăng cường hấp thu các vitamin tan trong chất béo như vitamin A, D, E, K.
-
Là thành phần của màng tế bào và một số hormone quan trọng (testosterone, cortisol…), đặc biệt là tế bào thần kinh, góp phần vào sự phát triển và hoạt động của tế bào não và hệ thần kinh.
Tuy nhiên, cholesterol chứa trong chất béo sẽ được đưa vào cơ thể, nếu ăn quá nhiều có thể dẫn đến xơ vữa động mạch hoặc làm hỏng chức năng gan. Lý do là các axit béo bão hòa có trong thực phẩm có khả năng làm tăng cholesterol LDL (có hại) bằng cách vận chuyển cholesterol từ máu đến các cơ quan khác, nơi nó tích tụ trong thành mạch máu. Axit béo không bão hòa làm tăng cholesterol HDL (có lợi) trong cơ thể.
Vì vậy, dù nguồn chất béo rất phong phú như: dầu, mỡ, bơ, thịt, trứng, sữa… nhưng các chuyên gia luôn khuyên chúng ta không nên ăn quá nhiều chất béo sẽ làm tăng mỡ và lipoprotein cholesterol. tỷ lệ phần trăm thấp. . Cách giảm béo khoa học là giảm hàm lượng mỡ động vật và tăng cường ăn chất béo thực vật.
vitamin và các khoáng chất
Vitamin và khoáng chất được gọi là vi chất dinh dưỡng, và chúng bao gồm hơn 20 loại vitamin và khoáng chất khác nhau. Nhóm dưỡng chất này tuy không sinh năng lượng nhưng lại đóng vai trò vô cùng quan trọng đối với sức khỏe con người, đặc biệt là ở trẻ em.
vitamin thiết yếu
Một số loại vitamin không thể thiếu đối với cơ thể con người bao gồm: vitamin A, vitamin B, vitamin C, D,… trong đó:
vitamin A
Vitamin A đóng vai trò quan trọng trong việc giữ cho các mô, cơ xương, hệ tiêu hóa và hô hấp khỏe mạnh, đặc biệt giúp cho đôi mắt sáng khỏe và hệ miễn dịch khỏe mạnh. Vì vậy, nếu cơ thể thiếu vitamin A, hệ thống miễn dịch sẽ suy yếu, tăng nguy cơ khô mắt và mù lòa. Trẻ nhỏ cũng dễ mắc các bệnh nhiễm trùng, chậm phát triển, v.v.
Bạn có thể bổ sung dinh dưỡng cho cả gia đình bằng các thực phẩm giàu vitamin A như:
-
sữa mẹ cho trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ
-
Trứng
-
sữa và các sản phẩm từ sữa
-
Các loại rau có màu vàng hoặc đỏ như cà rốt, đu đủ, cà chua, bí, xoài…
-
rau xanh đậm
Vitamin nhóm B (B1, B2, B6, B9, B12, PP…)
Vitamin B là chất dinh dưỡng hòa tan trong nước giúp xây dựng lại mô cơ thể bằng cách chuyển hóa carbohydrate, protein và chất béo thành năng lượng. Vitamin B9 (hay còn gọi là axit folic) nói riêng vô cùng quan trọng đối với phụ nữ trước và trong khi mang thai. Nếu bà bầu không bổ sung đủ chất này, thai nhi sẽ có nguy cơ cao bị dị tật ống thần kinh.
Để bổ sung vitamin nhóm B, chúng ta nên tăng cường ăn nhiều rau xanh, các loại đậu, trứng, cá và ngũ cốc…
Vitamin C
Vitamin C giúp cơ thể hấp thu sắt từ thức ăn tốt hơn, tham gia cấu tạo nên các mô liên kết và chống lại quá trình oxy hóa.
Thực phẩm giàu vitamin C bao gồm: trái cây có múi (cam, quýt, bưởi…), cà chua, dâu tây, khoai tây, khoai lang, súp lơ…
xem thêm:
Vitamin D
Cơ thể có thể hấp thụ canxi và phốt pho tốt hơn nhờ sự trợ giúp của vitamin D. Điều này giúp xương và răng hình thành và phát triển tốt hơn. Thiếu vitamin D trong cơ thể có thể gây còi xương, chậm lớn ở trẻ em và nguy cơ loãng xương ở người già.
Vì vậy, chúng ta nên ăn nhiều dầu cá, trứng, uống sữa,…, kết hợp tắm nắng để bổ sung vitamin D từ tự nhiên tốt hơn.
khoáng chất thiết yếu
Các khoáng chất như sắt, phốt pho, canxi, iốt cần thiết cho việc chăm sóc sức khỏe và phòng chống bệnh tật mà chúng ta không thể bỏ qua.
sắt
Sắt là thành phần cấu tạo nên hồng cầu, chịu trách nhiệm vận chuyển oxy đi khắp cơ thể. Thiếu máu do thiếu sắt thường gặp ở trẻ nhỏ và phụ nữ mang thai.
Hậu quả của thiếu máu là chậm phát triển về thể chất và trí tuệ, suy giảm trí nhớ, giảm khả năng lao động, tăng nguy cơ mắc các bệnh nguy hiểm, tai biến thai kỳ,… Điều đáng tiếc là chúng ta cần bổ sung. Bổ sung đủ sắt bằng cách ăn nhiều thịt đỏ, cá, động vật,… Nội tạng, các loại đậu, rau có màu xanh đậm,…
canxi và phốt pho
Canxi là một chất dinh dưỡng quan trọng giúp xương và răng chắc khỏe. Ngoài ra, nó còn trực tiếp tham gia các phản ứng sinh hóa như dẫn truyền cơ, thần kinh, đông máu, giúp cơ thể hấp thụ vitamin B12,…
Ngoài ra, các liên kết photphat giúp cơ thể hấp thu tốt các chất dinh dưỡng và ngăn cản việc rút canxi từ xương để đáp ứng nhu cầu của cơ thể gây còi xương, loãng xương.
Sữa và các chế phẩm từ sữa được coi là nguồn cung cấp canxi và phốt pho tốt nhất cho cơ thể. Vì vậy, chúng ta nên uống sữa mỗi ngày để tăng cường dinh dưỡng canxi và phốt pho.
iốt
I-ốt đóng nhiều vai trò quan trọng trong quá trình sinh trưởng và phát triển của cơ thể như:
Những người bị thiếu i-ốt, đặc biệt là phụ nữ mang thai, có nguy cơ tử vong trước và sau khi sinh con cao hơn so với dân số chung. Trẻ sinh ra từ mẹ thiếu i-ốt thường chậm phát triển trí tuệ, trí tuệ.
Để phòng ngừa tác hại này, chúng ta nên ăn nhiều hải sản, rau, củ, quả trồng dưới đất để bổ sung i-ốt. Đặc biệt, dưỡng chất này cũng có nhiều trong muối ăn, chúng ta có thể dùng làm gia vị trong bữa ăn hàng ngày.
Nước
Nước tuy không thuộc nhóm chất dinh dưỡng nào nhưng lại không thể thiếu đối với cơ thể con người. Trong cơ thể con người, nước chiếm 70% trọng lượng cơ thể và được phân bổ ở nhiều cơ quan, bộ phận khác nhau.
Nước đóng một vai trò quan trọng trong việc sản xuất tế bào và chất dịch cơ thể, hỗ trợ các phản ứng hóa học và thải độc tố ra khỏi cơ thể qua nước tiểu. Vì vậy, chúng ta cần uống ít nhất 2 lít nước mỗi ngày để đảm bảo đáp ứng nhu cầu của cơ thể nhằm thay thế lượng nước đã mất, ngăn ngừa tình trạng mất nước.
Tóm lại, bài viết này của Khỉ con đã giúp bạn đọc hiểu rõ hơn về các chất dinh dưỡng cần thiết cho cơ thể con người. Để có sức khỏe tốt, phòng chống bệnh tật, việc bổ sung đầy đủ 4 nhóm dưỡng chất này ngay từ khi còn nhỏ là vô cùng quan trọng.
Bạn thấy bài viết Các chất dinh dưỡng cần thiết để có một cơ thể khỏe mạnh có khắc phục đươc vấn đề bạn tìm hiểu ko?, nếu ko hãy comment góp ý thêm về Các chất dinh dưỡng cần thiết để có một cơ thể khỏe mạnh bên dưới để pgddttramtau.edu.vn có thể thay đổi & cải thiện nội dung tốt hơn cho các bạn nhé! Cám ơn bạn đã ghé thăm Website: pgddttramtau.edu.vn của PHÒNG GIÁO DỤC ĐÀO TẠO HUYỆN TRẠM TẤU
Nhớ để nguồn bài viết này: Các chất dinh dưỡng cần thiết để có một cơ thể khỏe mạnh của website pgddttramtau.edu.vn
Chuyên mục: Giáo dục
