Dinh dưỡng đóng vai trò vô cùng quan trọng đối với sức khỏe con người. Theo thống kê, có tới 70% người chết do thiếu một hoặc một số chất dinh dưỡng cần thiết. Vậy, cơ thể con người cần những loại chất dinh dưỡng nào? Hãy xem bài viết dưới đây để tìm hiểu.
Dinh dưỡng là gì?
Chất dinh dưỡng là những hợp chất quan trọng duy trì sự sống của con người và hỗ trợ quá trình trao đổi chất. Hầu hết các chất dinh dưỡng được bổ sung thông qua bữa ăn hàng ngày hoặc một loại thực phẩm chức năng nào đó.
Nếu ăn uống điều độ, khoa học, hệ miễn dịch của bạn được ổn định, từ đó hạn chế tối đa các vấn đề về sức khỏe. Ngược lại, chế độ ăn uống thiếu dưỡng chất thiết yếu có thể gây ra hàng loạt vấn đề tiêu cực như suy dinh dưỡng, loãng xương, tiểu đường, tim mạch…
Các chất dinh dưỡng cần thiết cho cơ thể con người
Để cơ thể phát triển khỏe mạnh thì việc cung cấp đầy đủ các chất dinh dưỡng cần thiết cho cơ thể là vô cùng quan trọng. Dưới đây là 4 dưỡng chất không thể bỏ qua trong thực đơn hàng ngày của bạn.
chất đạm
Protein hay còn gọi là chất đạm đóng vai trò quan trọng trong việc xây dựng tế bào, xây dựng cấu trúc và bảo vệ cơ thể khỏi các chất độc hại. Protein này hoạt động bằng cách tạo ra các kháng thể để chống lại virus và vi khuẩn.
Ngoài ra, chúng còn tham gia vào quá trình cân bằng độ pH và cung cấp dưỡng chất đi khắp cơ thể giúp các cơ quan hoạt động hiệu quả. Do đó, chất đạm có ở khắp mọi nơi như xương, da, tóc, gan, thận, v.v.
Khoa học đã chứng minh cơ thể con người cần khoảng 0,8g protein/kg mỗi ngày. Bạn nên nhận đúng lượng protein dựa trên sức khỏe, tuổi tác và cân nặng của bạn. Nếu nạp quá nhiều đạm có thể dẫn đến ngộ độc, béo phì và nhiều bệnh nguy hiểm khác.
mập
Chất béo hay còn gọi là lipit thường tồn tại ở hai dạng lỏng và rắn. Chúng được coi là dung môi hỗ trợ cơ thể hòa tan các vitamin A, D, E, K…. Ngoài ra, lipid còn là nguồn năng lượng, cung cấp năng lượng và điều hòa nhiệt độ.
Sau khi chất béo đi vào cơ thể con người, nó sẽ được chuyển hóa thành chất béo và được lưu trữ ở những nơi an toàn và không an toàn. Vùng an toàn là mông, đùi, cơ bụng, bắp tay,…
Khi lipid tích tụ ở những vùng an toàn, cơ thể sẽ tự động chuyển chúng đến những nơi khác, chẳng hạn như xung quanh các cơ quan nội tạng. Lúc này, bạn cần đặc biệt quan tâm đến sức khỏe của mình, bởi lượng mỡ quá nhiều dễ dẫn đến các bệnh mãn tính như tiểu đường, máu nhiễm mỡ, cao huyết áp,…
xem thêm:
đường mịn
Carbohydrate hay còn gọi là chất bột đường là nguồn cung cấp năng lượng chính cho cơ thể. Theo thống kê, chất bột đường chiếm hơn 50% năng lượng khẩu phần ăn hàng ngày. Đây là dưỡng chất quan trọng nhất vì bộ não con người hoạt động và tư duy tốt nhờ dinh dưỡng carbohydrate.
Mọi người đều cần lượng carbohydrate khác nhau dựa trên chiều cao, cân nặng, nhu cầu và tần suất hoạt động của họ. Để biết con số chính xác, bạn có thể tính theo công thức sau:
|
Các bước thực hiện |
công thức |
Ví dụ (cao 1 mét 65) |
|
bước 1 |
chiều cao lẻ x 0,9 = cân nặng lý tưởng (kg) |
65 x 0,9 = 58,5 (kg) |
|
Bước 2 |
trọng lượng cơ thể lý tưởng x 30 = năng lượng cần thiết/ngày (calo) |
58,5 x 30 = 1755 (calo) |
|
Bước 3 |
Nhu cầu năng lượng/ngày x 60% = Nhu cầu Carbohydrate/ngày |
1755 x 60% = 1065 (calo) |
vitamin và các khoáng chất
Vitamin và khoáng chất là nguồn dinh dưỡng quan trọng để nuôi dưỡng cơ thể. Chúng tham gia vào quá trình điều hòa các cơ quan quan trọng như tim và hệ thần kinh. Ngoài ra, các khoáng chất và vitamin còn giúp tăng cường sức đề kháng, chống oxy hóa, là “lá chắn” chống lại vi khuẩn gây bệnh.
Vitamin được chia thành hai loại: vitamin tan trong nước và vitamin tan trong chất béo.
-
Vitamin tan trong nước bao gồm: Vitamin B và C.
-
Các vitamin tan trong chất béo bao gồm: vitamin A, D, E và K.
Khoa học đã chứng minh có hơn 60 nguyên tố khác nhau được coi là khoáng chất, được chia thành 2 nhóm chính:
-
Các khoáng chất vi lượng bao gồm: sắt, iốt, mangan, kẽm, đồng,…
-
Các khoáng chất đa lượng bao gồm: Canxi, Kali, Phốt pho, Natri,…
Ảnh hưởng của chế độ dinh dưỡng đến sức khỏe
Chế độ ăn uống là yếu tố ảnh hưởng trực tiếp đến tình trạng sức khỏe của mỗi người. Nếu thường xuyên bị thiếu chất dinh dưỡng, bạn sẽ có nguy cơ mắc hàng loạt căn bệnh liên quan như ung thư, huyết áp, tim mạch, hệ thần kinh,…
Chế độ dinh dưỡng không khoa học là nguyên nhân khiến 33,8% người lớn và 17% trẻ em ở Mỹ bị béo phì. Thậm chí, nhiều nơi đã ghi nhận những ca tử vong do thói quen ăn uống không lành mạnh.
Vì vậy, một thực đơn giàu dinh dưỡng chính là chìa khóa cho một cơ thể khỏe mạnh, dẻo dai và năng động.
Dấu hiệu cơ thể thiếu dinh dưỡng
Thiếu hụt dinh dưỡng có thể xảy ra ở mọi lứa tuổi, không phân biệt giới tính. Những dấu hiệu này thường rất rõ ràng và ảnh hưởng trực tiếp đến việc thực hiện các chức năng của cơ thể.
Cơ thể mệt mỏi thiếu sức sống
Nguyên nhân khiến cơ thể mệt mỏi, thiếu năng lượng là do bạn không được cung cấp đủ dưỡng chất thiết yếu như Vitamin B12, Kali, Sắt,… Cách tốt nhất để ăn uống điều độ là bạn nên hỏi ý kiến bác sĩ, từ đó rút ra những điều quan trọng. lưu ý để thiết lập thực đơn ăn uống khoa học.
tóc khô, dễ gãy
Thiếu vitamin B6 và kẽm là nguyên nhân gây rụng tóc. Nếu tóc của bạn khô và xoăn, đó là do bạn không nhận đủ vitamin A.
Nếu tóc rụng chỉ vài sợi có thể khắc phục bằng các sản phẩm chăm sóc tóc thì bạn cũng đừng quá lo lắng. Ngược lại, nếu tóc rụng nhiều, hoặc không có dấu hiệu phục hồi sau một thời gian chăm sóc, bạn cần xem lại chế độ ăn uống hàng ngày của mình.
thay đổi cân nặng đột ngột
Tăng hoặc giảm cân đột ngột trong một thời gian ngắn là điển hình của suy dinh dưỡng. Tăng cân quá mức là do chế độ ăn nhiều năng lượng, nhiều calo và mất cân bằng giữa các nhóm dinh dưỡng. Giảm cân đột ngột là dấu hiệu của suy dinh dưỡng hoặc các bệnh liên quan.
có vấn đề về răng miệng
Hầu hết chúng ta nghĩ rằng vệ sinh răng miệng kém là do vệ sinh kém, ăn thức ăn có mùi, hút thuốc hoặc nhiễm trùng xoang. Tuy nhiên, sự thiếu hụt các khoáng chất như kẽm, sắt và vitamin B6 cũng có thể góp phần gây ra tình trạng này. Để tăng hiệu quả điều trị các vấn đề về răng miệng, bạn nên tích cực ăn nhiều chuối, thịt gà, các loại đậu, kỳ lẻ, đỗ, hạt bí,…
Hệ tiêu hóa bị ảnh hưởng (tiêu chảy, táo bón)
Nếu bạn có lượng vitamin C, D, B12 và khoáng chất kẽm thấp, bạn có nhiều khả năng bị tiêu chảy. Thay vào đó, táo bón xảy ra do chế độ ăn không cung cấp đủ chất xơ từ rau và trái cây.
Tinh thần bất ổn
Có nhiều nguyên nhân dẫn đến tình trạng tinh thần không ổn định, chẳng hạn như: căng thẳng trong cuộc sống, mang thai hoặc thiếu hụt một số chất dinh dưỡng cần thiết. Trong đó có một số thành phần tác động đến hệ thần kinh như: axit amin, axit béo omega 3, sắt, kẽm…
hệ thống miễn dịch suy yếu
Chế độ dinh dưỡng không khoa học có thể làm suy giảm hệ miễn dịch, cơ thể không còn khả năng chống lại virus, vi khuẩn gây bệnh. Để khắc phục tình trạng này, nên bổ sung đầy đủ vitamin E, C, A, protein và kẽm.
Cách cung cấp đầy đủ dinh dưỡng cho cơ thể
Dưới đây là hai trong số những loại phổ biến nhất cung cấp các chất dinh dưỡng cần thiết cho một cơ thể khỏe mạnh.
Bổ sung dưỡng chất cho cơ thể từ nguồn thực phẩm
Để cung cấp cho cơ thể bạn các chất dinh dưỡng từ thực phẩm, đây là một số loại thực phẩm giàu chất dinh dưỡng điển hình mà bạn cần biết:
-
Bổ sung Protein: Protein là một trong những chất quan trọng nhất giúp con người duy trì năng lượng và cân nặng. Một số thực phẩm giàu protein như sữa, bơ, trứng, cá, súp lơ, hạnh nhân…
-
Bổ sung canxi: Để phòng ngừa các vấn đề về xương khớp, chúng ta có thể bổ sung canxi thông qua các thực phẩm như các sản phẩm từ sữa, đậu xanh, khoai lang, súp lơ xanh, cam,…
-
Bổ sung chất xơ: Cơ thể con người cần khoảng 20-35 gam chất xơ mỗi ngày. Chất xơ thường có trong các loại rau xanh và trái cây như đậu, rau họ cải, măng, củ cải…
-
Carbohydrate bổ sung: Carbohydrate tốt thường có trong thực phẩm chưa qua chế biến hoặc chế biến đơn giản như gạo, ngũ cốc, sữa đậu nành, khoai tây, bột sắn, v.v.
Bổ sung dinh dưỡng cho cơ thể từ thuốc bổ
Thuốc bổ là thực phẩm chức năng giúp cung cấp các chất dinh dưỡng còn thiếu trong cơ thể. Tùy theo tình trạng bệnh, bạn có thể lựa chọn một trong các nhóm thuốc sau.
Bổ sung vitamin
Mặc dù lượng vitamin trong cơ thể con người rất ít nhưng chúng lại đóng vai trò vô cùng quan trọng. Một số loại vitamin bạn không thể bỏ qua như: Vitamin A, nhóm B, C, D, E…
Đặc biệt, cơ thể con người không có cơ chế tự tổng hợp vitamin nên ăn thêm thực phẩm chức năng là cách nhiều người lựa chọn. Người mới ốm dậy, người làm việc trong môi trường nặng nhọc, người suy nhược thần kinh nên bổ sung nhiều vitamin để tránh suy nhược và tăng cường sức khỏe.
bổ sung khoáng chất
Canxi, phốt pho, sắt, kẽm, iốt, magiê và các khoáng chất khác là những nguyên tố không thể thiếu để cân bằng môi trường bên trong và thúc đẩy quá trình trao đổi chất.
Tuy nhiên, khi sử dụng các sản phẩm bổ sung khoáng chất, bạn cần tuân theo hướng dẫn sử dụng và liều lượng của bác sĩ để tránh những tác dụng phụ không tốt cho sức khỏe. Ví dụ, dùng quá nhiều canxi trong một thời gian dài có thể hình thành sỏi hoặc loét dạ dày.
bổ sung axit amin
Axit amin trong cơ thể con người bao gồm 20 nhóm khác nhau và các hợp chất này có chức năng chuyển hóa các chất dinh dưỡng thành năng lượng để phục vụ cho các hoạt động sống của cơ thể con người. Khi không được cung cấp đủ axit amin, bạn có thể bị suy dinh dưỡng, mệt mỏi, chán ăn.
Khi sử dụng thực phẩm chức năng để bổ sung axit amin, bạn không thể tùy tiện uống mà cần đi khám bác sĩ để có đơn thuốc phù hợp.
Lời Khuyên Của Chuyên Gia Khi Bổ Sung Cơ Thể
Dưới đây là một số lời khuyên của các chuyên gia giúp cơ thể dễ dàng hấp thu cả 4 nhóm dưỡng chất tốt cho sức khỏe:
-
Đủ năng lượng: Điều quan trọng nhất khi lên kế hoạch cho bữa ăn là đảm bảo cung cấp đủ năng lượng giúp cơ thể hoạt động. Nhu cầu năng lượng sẽ khác nhau ở mỗi cá nhân vì nó phụ thuộc vào nhiều yếu tố như trọng lượng cơ thể, giới tính, tuổi tác, cường độ lao động, tình trạng bệnh lý, v.v.
-
Đa dạng hóa thực phẩm: không chỉ ăn đủ chất mà còn phải đảm bảo đa dạng hóa bữa ăn hàng ngày. Trung bình mỗi người cần ăn từ 15-20 loại thực phẩm/ngày mới cung cấp đủ 4 nhóm chất dinh dưỡng cơ bản.
-
Cân đối: Một bữa ăn cân đối cần đảm bảo tỷ lệ protein (12-14%), lipid (20-30%) và đường (56-68%).
-
Uống đủ nước: Theo thống kê, cơ thể con người mất 1,5 lít nước mỗi ngày qua mồ hôi, nước tiểu, hơi thở và phân. Vì vậy, cần uống đủ 2 lít nước mỗi ngày để thay thế lượng nước đã mất.
-
Hạn chế đồ ăn nhanh: Đồ ăn vặt, mì gói, đồ chiên rán và các loại thực phẩm khác tuy tiện lợi nhưng lại chứa nhiều chất béo không tốt cho sức khỏe. Vì vậy, bạn cần hạn chế tối đa đồ ăn nhanh để giảm nguy cơ béo phì, tiểu đường, tim mạch và nhiều bệnh khác.
Trên đây là vai trò quan trọng của 4 nhóm chất dinh dưỡng và cách bổ sung chất dinh dưỡng hiệu quả cho cơ thể. Hi vọng những thông tin Tôn Ngộ Không vừa chia sẻ có thể giúp bạn nắm được cách bảo vệ sức khỏe của mình để hạn chế mắc phải những căn bệnh nguy hiểm.
Bạn thấy bài viết Dinh dưỡng có ảnh hưởng như thế nào đến sức khỏe con người có khắc phục đươc vấn đề bạn tìm hiểu ko?, nếu ko hãy comment góp ý thêm về Dinh dưỡng có ảnh hưởng như thế nào đến sức khỏe con người bên dưới để pgddttramtau.edu.vn có thể thay đổi & cải thiện nội dung tốt hơn cho các bạn nhé! Cám ơn bạn đã ghé thăm Website: pgddttramtau.edu.vn của PHÒNG GIÁO DỤC ĐÀO TẠO HUYỆN TRẠM TẤU
Nhớ để nguồn bài viết này: Dinh dưỡng có ảnh hưởng như thế nào đến sức khỏe con người của website pgddttramtau.edu.vn
Chuyên mục: Giáo dục
